İnsanları veya sistemleri başta arızalanan cihazlar olmak üzere elektrik kaçaklarından korumak için, emniyet ve kaçak mesafesinin doğru bir şekilde ölçülmesi gerekmektedir.
Güvenlik sebepleriyle ve her sertifikanın (IEC, UL, CSA) gerekli gördüğü üzere, belirli kaçak ve emniyet mesafelerinin sağlanması gerekmektedir. Aşağıdaki bölümlerde, emniyet ve kaçak mesafesinin belirlenmesine ilişkin detaylı açıklama ve bilgiler bulacaksınız.
Emniyet mesafesi - iki iletken bileşen arasında mevcut olması gereken en kısa boşluk mesafesi
Kaçak mesafesi - iki iletken parça arasında bir yalıtım malzemesinin yüzeyi boyunca hesaplanan en kısa mesafe
IEC'ye göre belirlenmesi:
Kaçak mesafesinin belirlenmesinde kritik öneme sahip anma darbe gerilimi, aşırı gerilim kategorisi ve nominal ana şebeke voltajından elde edilen iletken - topraklama voltajı dikkate alınarak belirlenir (tüm ana şebeke türleri hesaba katılır).
Minimum emniyet mesafesi (2000 m rakıma kadar olan tesisler için) anma darbe voltajı ve kirlilik şiddetine göre belirlenir.
Emniyet ve kaçak mesafesinin hesaplanmasına ilişkin detaylı bir inceleme sunan dokümanımızı indirebilirsiniz.
Aşırı gerilim kategorileri
Elektrik bileşenlerinin, iletken kesitlerinin, bileşenler arasındaki kaçak ve emniyet mesafelerinin, yalıtım malzemelerinin vb. seçimiyle elektrikli cihaz geliştiricileri elektrikli cihazın aşırı gerilim piklerine karşı ne kadar dayanıklı veya hassas olduğunu belirler.
Elektrikli cihaz, DIN EN 60664-1 VDE 0110-1 standardında açıklanan 4 aşırı gerilim kategorisinden (I - IV) birine atanır. Aşırı gerilim kategorisi I'deki elektrikli cihazlar, aşırı gerilim kategorisi IV'teki elektrikli cihazlardan daha düşük aşırı gerilime dayanabilir.
Kirlilik derecesi
Yalıtımın elektriksel gücünü veya yüzey direncini azaltan her türlü katı, sıvı veya gaz yabancı madde kirlilik olarak kabul edilir. Standart DIN EN 60664-1 VDE 0110-1'de, uygulamadaki elektrikli ekipmanın kirliliği veya beklenen kirliliği "kirlilik derecesi" (1 - 4) olarak açıklanır ve tanımlanır. Kirlilik derecesi, ortamda beklenen kirliliği gösteren sayısal değerdir ve bu değer ne kadar düşükse beklenen kirlilik de o kadar azdır. Kirlilik derecesi, elektrikli cihazların kaçak ve emniyet mesafelerinin boyutlandırılmasına yönelik bir parametredir.
Furkan Özdemir
Teknik Destek Mühendisi